KEQKUPTIMI I EVOLUCIONIT

KEQKUPTIMI I EVOLUCIONIT

Darvinizmi, që përpiqet të mohoj faktin e krijimit të gjithësisë, nuk është gjë tjetër veçse një mashtrim joshkencor. Kjo teori sipas së cilës jeta rrjedhi nga materia e pajetë përmes rastësive, është shkatërruar në tërësi me dijen se gjithësia u krijua nga Zoti. Është Zoti Ai që krijoi gjithësinë dhe që e përpunoi atë deri në detalin më të vogël. Prandaj, është e pamundshme që teoria e evolucionit, sipas së cilës qeniet e gjalla nuk janë të krijuara nga Zoti, por janë fryt i rastësive, të jetë e vërtetë.
Nuk është çudi që kur i hedhim një sy teorisë së evolucionit, shohim se kjo teori është zhvlerësuar nga zbulimet shkencore. Krijimi i jetës është jashtëzakonisht kompleks dhe i mahnitshëm. Në botën e pajetë, për shembull, mund të shohim se sa të ndieshme janë barazpeshat në të cilat mbështeten atomet dhe më tej, në botën e gjallë, mund të shohim se në çfarë krijime komplekse janë bashkuar këto atome dhe sa të jashtëzakonshëm janë mekanizmat dhe strukturat e tilla si proteinat, enzimet dhe qelizat që janë përpunuar me to.
Ky krijim i jashtëzakonshëm i jetës e zhvlerësoi Darvinizmin në fund të shekullit të 20të.
Ne jemi marrë me këtë temë në masë të madhe në disa prej studimeve tona tjera dhe do të vazhdojmë të merremi me të. Megjithatë, mendojmë se duke marrë parasysh rëndësinë e saj, do të na ndihmonte po të bënim një përmbledhje të shkurtër edhe këtu.

Rënia (rrënimi) shkencore e Darvinizmit
Edhepse një doktrinë që daton që nga Greqia antike, teoria e evolucionit u avancua në masë të madhe në shekullin e 19të. Zhvillimi më i rëndësishëm që e bëri këtë teori temën numër një në botën e shkencës ishte libri i Çarlls Darvinit i titulluar Prejardhja e Gjallesave i publikuar më 1859. Në këtë libër, Darvini mohoi se gjallesat e ndryshme në tokë ishin krijuar ndarazi nga Zoti. Sipas Darvinit, të gjitha qeniet e gjalla kishin një paraardhës të përbashkët dhe ato u shndërruan në qenie të ndryshme me kohë përmes ndryshimeve të vogla.
Teoria e Darvinit nuk bazohej në asnjë zbulim konkret shkencor, sikurse ai vet gjithashtu pranoi, ishte vetëm një “supozim.” Për më tepër, sikurse Darvini pranoi në kapitullin e gjatë të librit të tij të quajtur “Vështirësitë e Teorisë,” teoria dështonte para shumë pyetjeve kritike.
Darvini investoi të gjitha shpresat e tij në zbulimet e reja shkencore, që ai shpresonte të zgjidhnin “Vështirësitë e Teorisë.” Megjithatë, përkundër asaj që shpresonte ai, zbulimet shkencore zgjeruan dimensionet e këtyre vështirësive.
Disfata që Darvinizmi pësoi nga shkenca mund të pasqyrohet në tri çështje themelore:
1) Teoria në asnjë mënyrë nuk mund të shpjegojë mënyrën se si u shfaq jeta në tokë.
2) Nuk ekziston ndonjë zbulim shkencor që do të tregonte se “mekanizmat evolutiv” të propozuar nga kjo teori kanë ndonjë fuqi çfarëdo qoftë për të evoluar.
3) Dëshmitë për fosile dëshmojnë në tërësi të kundërtën e propozimeve të teorisë së evolucionit.
Në këtë pjesë, do të ekzaminojmë këto tri çështje themelore në mënyrë të përgjithësuar:

Hapi i parë i pakapërcyeshëm: Zanafilla e Jetës
Sipas teorisë së evolucionit të gjitha gjallesat evoluan nga një qelizë e vetme e gjallë që u shfaq në tokën primitive 3.8 bilion vjet më parë. Si mund të ketë krijuar një qelizë e vetme me miliona gjallesa komplekse dhe poqese një evolucion i tillë me të vërtetë kishte ndodhur, pse nuk mund të vëzhgohen gjurmët e tij në dëshmitë e fosileve, janë disa prej pyetjeve në të cilat teoria nuk mund të jap përgjigje. Mirëpo, së pari dhe mbi të gjitha, hapi i parë i procesit të supozuar evolutiv që duhet të hetohet është si u shfaq (krijua) kjo “qelizë e parë”?
Pasiqë teoria e evolucionit mohon krijimin dhe nuk pranon çfarë lloji të ndërhyrjes së mbinatyrshme, pohon se “qeliza e parë” u shfaq (krijua) rastësisht përbrenda ligjeve të natyrës, pa ndonjë qëllim, plan apo mbarështim (përgatitje). Sipas teorisë, materia e pajetë duhet të kishte prodhuar një qelizë të gjallë si rezultat i rastësive. Kjo, megjithatë, është një pohim i paqëndrueshëm madje edhe për rregullat më të pamposhtura të biologjisë.

“Jeta rrjedh (buron) nga Jeta”
Në këtë libër, Darvini kurrë nuk iu referua zanafillës së jetës. Të kuptuarit primitiv të shkencës në kohën e tij mbështetej në pandehjen se qeniet e gjalla kishin një strukturë shumë të thjeshtë. Prej mesjetës, krijimi spontan, teoria që pohonte se materiet e pajetë u bashkuan për të formuar organizma të gjallë, ishte gjerësisht e pranuar. Përgjithësisht besohej se insektet erdhën në jetë nga mbeturinat e ushqimit dhe minjët erdhën në jetë nga gruri. Eksperimente interesante u ndërmorën për të vërtetuar këtë teori. Ca kokra gruri ishin vendosur në një copë të ndytë pëlhure dhe besohej se minjët do të zënin fill nga ajo pas një kohe.
Ngjashëm, zhvillimi i krimbave në mish supozohej të ishte dëshmi e krijimit spontan. Mirëpo, vetëm pak kohë më vonë u kuptua se krimbat nuk paraqiteshin në mish në mënyrë spontane, por barteshin atje nga mizat në formën e larvave, të padukshme për syrin e njeriut.
Madje edhe në periudhën kur Darvini shkruajti “Zanafillën e Gjallesave”, besimi se bakteriet mund të vinin në jetë nga materia e pajetë ishte gjerërisht e pranuar në botën e shkencës.
Mirëpo, pas vite pas botimit të librit të Darvinit, Lui Paster shpalli rezultatet e tij pas një studimi të dhe eksperimentimi të gjatë, që hedhnin poshtë krijimin spontan, një gur themeli të teorisë së Darvinit. Në ligjëratën e tij triumfale të mbajtur në Sorbonë më 1864, Pasteri tha: “Kurrë nuk do të këndellet doktrina për krijimin spontan nga kjo goditje vdekjeprurëse që iu dha nga ky eksperiment i thjeshtë.” 6
Mbrojtësit e teorisë së evolucionit iu bënë ballë zbulimeve të Pasterit për një kohë të gjatë. Megjithatë, me zgjidhjen e strukturës komplekse të qelizës së një qenieje të gjallë me zhvillimin e shkencës, idea se jeta do të mund të kishte lindur rastësisht u ballafaqua madje me një gjendje edhe më të pashpresë.

Përpjekjet jobindëse të shekullit të 20të
Evolucionisti i parë që vazhdoi çështjen e zanafillës së jetës në shekullin e 20të ishte biologu i njohur Rus Aleksandër Oparin. Me tezat e ndryshme që ai lëvizi përpara në vitet e 1930ta, ai u përpoq të dëshmojë se qeliza e një qenieje të gjallë do të kishte mundur të krijohej nga rastësia. Këto studime, megjithatë, ishin të dënuara të dështojnë dhe Oparinit iu desht të bënte këtë pohim: “Fatkeqësisht, megjithatë, problemi i zanafillës së qelizës është ndoshta pika më e paqartë në tërë studimin e evolucionit të organizmave.” 7
Pasuesit evolucionistë të Oparinit u përpoqën që të bëjnë eksperimente për të zgjidhur problemin e burimit të jetës. Eksperimenti më i njohur prej tyre u ndërmor nga kimisti Amerikan Stenli Miller më 1953. Duke kombinuar gazërat që ai pretendonte të kishin ekzistuar në atmosferën fillestare të tokës në një ambient eksperimentues dhe duke i shtuar kësaj përzierje energji, Milleri sintetizoi disa molekula organike (aminoacide) të pranishme në strukturën e proteineve.
Mezi kishin kaluar disa vite para se të zbulohej se ky eksperiment, i cili ishte paraqitur atëherë si një hap i rëndësishëm në emër të evolucionit ishte i pavlefshëm, pasiqë atmosfera e përdorur në këtë eksperiment ishte shumë e ndryshme nga kushtet e vërteta që ekzistonin në tokë. 8
Pas një heshtjeje të gjatë, Milleri pranoi se ambienti i atmosferës që përdori nuk ishte real.9
Të gjitha përpjekjet evolucioniste të parashtruara gjatë shekullit XX për të shpjeguar zanafillën e jetës dështuan. Gjeokimisti Xhefri Bada nga Instituti Scripps i San Diegos pranon këtë fakt në një artikull të botuar në “Earth Magazine” më 1998:
Sot në mbarim të shekullit XX ne ende përballemi me problemin më të madh të pazgjidhur që kishim në fillim të shekullit XX. Si u krijua (shfaq) jeta në Tokë?10

Përbërja komplekse e jetës
Arsyeja parësore pse teoria e evolucionit përfundoj në një gjendje të këtillë të parrugëdalje në lidhje me zanafillën e jetës është se madje edhe organizmat e gjallë që konsideroheshin më të thjeshtët kanë përbërje jashtëzakonisht komplekse. Qeliza e një qenieje të gjallë është më komplekse se të gjitha produktet teknologjike të prodhuara nga njeriu. Sot, madje edhe në laboratoriumet më të zhvilluara të botës, një qelizë e gjallë nuk mund të krijohet duke bashkuar materiet inorganike.
Kushtet e kërkuara për formimin e një qelize janë të panumërta në masë për t’u shpjeguar me anë të rastësive. Mundësia që proteinet, pjesë ndërtuese të qelizës, të jenë formuar rastësisht, është 1 në 10950 për një proteinë mesatare të përbërë prej 500 aminoacideve. Në matematikë, një mundësi më e vogël se 1 në 1050 konsiderohet të jetë praktikisht e pamundshme.
Molekula e ADN-së që gjendet në bërthamën e qelizës dhe që ruan informacionin gjenetik, është një bazë e jashtëzakonshme e të dhënave. Është llogaritur se poqese informacioni i koduar në ADN do të shkruhej, kjo do të formonte një librari gjigante që do të përbëhej nga 900 volume enciklopedike prej 500 faqesh secila.
Në këtë pikë shfaqet një dilemë shumë interesante: ADN-ja mund të përsëritet vetëm me ndihmën e disa proteinave të specializuara (enzimeve). Megjithatë, sinteza e këtyre enzimeve mund të realizohet me anë të informacionit të koduar në ADN. Pasiqë ato të dyja janë të varura nga njëra tjetra, ato duhet të ekzistojnë në të njëjtën kohë për t’u përsëritur. Ky fakt sjellë skenarin që jeta të ketë zënë fill vetvetiu në një situatë pa rrugëdalje. Prof. Lesli Orgel, një evolucionist me nam nga Universiteti i San Diegos të Kalifornisë, pranon këtë fakt në numrin e Shtatorit të vitit 1994 të “Scientific American Magazine” (Revistës Shkencore Amerikane):
Është jashtëzakonisht e pamundshme që proteinet dhe acidet nukleike, duke qenë të dyja komplekse për nga struktura (përbërja), të kenë zënë fill vetvetiu në të njëjtin vend dhe në të njëjtën kohë. Prapseprap gjithashtu duket të jetë e pamundshme të kesh njërën pa tjetrën. Dhe kështu, në shikim të parë, do të duhej të vihej te përfundimi se jeta kurrë, në të vërtetë, s’do të mund të kishte zënë fill me anë të proceseve kimike.11
Padyshim, nëse është e pamundshme që jeta të ketë zënë fill nga shkaqet natyrore, atëherë duhet të pranohet se jeta “u krijua” në një mënyrë të mbinatyrshme. Ky fakt në mënyrë të qartë e zhvlerëson teorinë e evolucionit, qëllimi kryesor i së cilës është të mohojë krijimin.

Mekanizmat imagjinarë të evolucionit
Pika e dytë e rëndësishme që mohon teorinë e Darvinit është se të dy pikëpamjet (konceptet) e parashtruara nga kjo teori si “mekanizma evolutiv” janë kuptuar t’mos kenë në realitet ndonjë fuqi evolutive.
Darvini mbështeti supozimin e evolucionit tërësisht në mekanizmin e “përzgjedhjes natyrore.” Rëndësia që ai i dha këtij mekanizmi ishte evidente në emrin e librit të tij: Zanafilla e Gjallesave, me anë të Përzgjedhjes Natyrore…
Sipas përzgjedhjes natyrore ato gjallesa që janë më të forta dhe më të përshtatshme ndaj kushteve natyrore të mjedisit ku jetojnë do të mbijetojnë në luftën për jetë. Për shembull, në një kope të drerëve nën kërcënim të sulmit nga bishat e egra, ata që vrapojnë më shpejtë do të mbijetojnë. Prandaj, kopeja e drerëve do të përbëhet nga individë më të shpejtë dhe më të fuqishëm. Mirëpo, në mënyrë të padiskutueshme, ky mekanizëm nuk do të shkaktojë evoluimin e drerëve dhe shndërrimin e tyre në një lloj tjetër gjallese, për shembull, në kuaj.
Prandaj, mekanizmi i përzgjedhjes natyrore nuk ka fuqi evolutive. Darvini ishte gjithashtu i vetëdijshëm për këtë fakt dhe iu desht të pohonte këtë në librin e tij Zanafilla e Gjallesave:
Përzgjedhja natyrore nuk mund të bëj asgjë gjersa të ndodhin dallime apo ndryshime më të favorshme individuale.12

Ndikimi i Lamarkut
Prandaj, si do të mund të ndodhnin këto “ndryshime të favorshme”? Darvini u përpoq të japte përgjigje në këtë pyetje nga këndvështrimi i të kuptuarit primitiv të shkencës në kohën e tij. Sipas biologut Francez Lamark, i cili jetoi para Darvinit, gjallesat bartën tiparet që fituan gjatë jetës së tyre tek gjenerata e ardhshme dhe këto veti, duke u akumuluar nga një gjeneratë në tjetrën, shkaktuan formimin e gjallesave të reja. Për shembull, sipas Lamarkut, gjirafat evoluan nga antilopat, duke u përpjekur të hanë gjethet e drunjëve të lartë, qafat e tyre u zgjatën nga një gjeneratë në tjetrën.
Darvini dha gjithashtu shembuj të ngjashëm dhe në librin e tij “Zanafilla e Gjallesave”, për shembull, tha se disa arinjë duke shkuar në ujë për të gjetur ushqim u shndërruan në balena me kalimin e kohës.13
Mirëpo, ligjet e trashëgimisë të zbuluara nga Mendeli dhe të vërtetuara nga shkenca e gjenetikës që lulëzoi në shekullin e XX, krejtësiht rrënuan legjendën sipas së cilës vetitë u bartën tek gjeneratat pasuese. Pra, përzgjedhja natyrore u zhvlerësua si një mekanizëm evolutiv.

Neo-Darvinizmi dhe Mutacionet
Për të gjetur një zgjidhje, Darvinistët përparuan “Teorinë Moderne Sintetike”, ose si njihet përgjithësisht, Neo-Darvinizmin, kah fundi i viteve të 1930-ta. Neo-Darvinizmi shtoi mutacionet, të cilat janë çrregullime të krijuara në gjenet e gjallesave për shkak të faktorëve të jashtëm si rrezatimi ose gabimet gjatë shumëzimit (përsëritjes), si “shkaktarë të ndryshimeve të favorshme” përveç mutacionit natyror.
Sot, modeli që përfaqëson evolucionin në botë është Neo-Darvinizmi. Sipas kësaj teorie, miliona gjallesa të pranishme në tokë u formuan si rezultat i një procesi përmes të cilit organe të shumta komplekse të këtyre organizmave siç janë veshët, sytë, mushkëritë dhe krahët, iu nënshtruan “mutacioneve”, domethënë, çrregullimeve gjenetike. Mirëpo, ekziston një fakt i prerë shkencor që plotësisht gërryen themelet e kësaj teorie: Mutacionet nuk shkaktojnë zhvillim të gjallesave, përkundrazi, ato gjithmonë iu shkaktojnë dëm atyre.
Arsyeja për këtë është shumë e thjeshtë: ADN-ja ka një përbërje shumë komplekse dhe efektet e rastësishme mund vetëm t’i shkaktojnë dëm asaj. Studiuesi Amerikan i gjenetikës B.G. Ranganathan e shpjegon këtë në këtë mënyrë:
Mutacionet janë të vogla, të rastësishme dhe të dëmshme. Ato rrallë ndodhin dhe mundësia më e mirë është që ato do të jenë të padobishme. Këto katër karakteristika të mutacioneve nënkuptojnë se mutacionet nuk mund të shpien drejt një zhvillimi evolutiv. Një ndryshim i rastësishëm në një organizëm tejet kompleks është ose i padobishëm ose i dëmshëm. Një ndryshim i rastit në një orë nuk mund të ndikojë për të mirë. Me siguri se ose do ta dëmtoj atë ose në rastin më të mirë do të jetë i padobishëm. Një tërmet nuk mund të ndikoj për të mirë në një qytet, por sjell shkatërrim.14
Nuk çudit aspak fakti se deri më sot nuk është vënë re asnjë shembull i mutacionit që do të dëshmohej si i dobishëm apo që të ketë ndikuar në zhvillimin e kodit gjenetik. Të gjitha mutacionet janë dëshmuar të jenë të dëmshme. Është kuptuar se mutacioni që është paraqitur si një “mekanizëm evolutiv,” është në të vërtetë një ndodhi gjenetike që dëmton gjallesat dhe i paaftëson ato (Efekti më i zakonshëm i mutacionit në qeniet njerëzore është kanceri). Padyshim, një “mekanizëm shkatërrimtar” nuk mund të jetë “mekanizëm evolutiv”. Përzgjedhja natyrore, në anën tjetër, “nuk mund të bëj asgjë vetvetiu” sikur pranoi edhe Darvini. Ky fakt na tregon se nuk ka “mekanizëm evolutiv” në natyrë. Pasiqë nuk ekzistojnë mekanizmat evolutiv, atëherë as edhe ndonjë proces i trilluar (imagjinar) i quajtur evolucion nuk mund të ketë ndodhur.