EMRI “HAMAN” NË KUR’AN PËRMENDET GJITHASHTU NË MBISHKRIMET E

Një pjesë e të dhënave që jap Kur’ani për Egjiptin e lashtë zbulon shumë fakte historike që nuk u zbuluan deri vonë. Këto të dhëna gjithashtu tregojnë se çdo fjalë në Kur’an është përdorur në pajtueshmëri me arsyen hyjnore.
“Hamani” është një person tjetër, emri i të cilit përmendet në Kur’an përkrah Faraonit. Në gjashtë vargje të veçanta, Hamani përmendet si njëri nga njerëzit më të afërt të Faraonit.
Mirëpo çuditërisht, ne kurrë nuk takojmë emrin e Hamanit në pjesën e Tevratit në të cilën bëhet fjalë për jetën e Musait. Megjithatë, Hamani përmendet në kapitujt e fundit të Biblës, si këshilltari i një mbreti Babilonas, i cili kishte jetuar përafërsisht 1100 vjet pas Faraonit dhe i cili njihej si një njeri që kishte qenë shumë mizor ndaj Çifutëve.
Disa jo-Musliman, të cilët pohojnë se Kur’ani është njëfarë ripërpilimi i Biblës nga ana e Profetit Muhamed (saas) dhe pretendojnë që Profeti të ketë kopjuar gabimisht një pjesë të materialit nga Bibla në Kur’an.
Megjithatë, ky pohim është vërtetuar të jetë i pabazë duke iu falënderuar deshifrimit të alfabetit të hieroglifeve Egjiptiane përafërsisht 200 vjet më parë. Përmes kësaj të arriture, emri i “Hamanit” është gjetur në mbishkrimet e lashta Egjiptiane. Deri në atë kohë, shkrimet dhe dorëshkrimet në hieroglifet e lashta Egjiptiane kishin mbetur të palexuara. Gjuha e hieroglifeve të lashta Egjiptiane kishte mbetur në përdorim për shumë shekuj, por me përhapjen e Krishtërimit dhe me ndikimin e tij përfundimtar në shekullin e 2-të dhe të 3-të të erës së re, solli fundin e njohjes së saj. Shembulli i fundit i shkrimit hieroglifik i njohur për ne është një dorëshkrim i vitit 394 të erës së re. Pas kësaj date, gjuha e hieroglifeve u bë një gjuhë e vdekur, duke mos lënë pas askend që mund ta fliste atë deri në shekullin e 19-të. 2
Fshehtësia e hieroglifeve të lashta Egjiptiane u zgjodh vetëm në vitin 1799, me zbulimin e Gurit të Rosetës (Rosetta Stone) që datonte nga viti 196 para erës së re. Përdorimi i tri gjuhëve të ndryshme e bëri këtë gur të deshifrueshëm: gjuha e hieroglifeve, gjuha popullore (një formë e thjeshtësuar e gjuhës së hieroglifeve që përdorej nga shtresa e njerëzve të rëndomtë të shkolluar) dhe greqishtja. Shkrimet e lashta Egjiptiane u zbërthyen kryesisht me ndihmën e shkrimit Grek. Përkthimi (transkriptimi) u kompletua nga një Francez, Jean-François Champollion, dhe një gjuhë e vdekur si edhe historia e bartur prej saj, përfundimisht u ndriçua. Pra, qytetërimi i lashtë Egjiptian, që përfaqësonte një religjion dhe jetë shoqërore krejtësisht tjetër, u ringjall. 3
Duke iu falënderuar zbërthimit të shkrimit të hieroglifeve, ne gjithashtu arritëm deri te një e dhënë thelbësore që ka të bëjë me temën tonë: emri i “Hamanit” me të vërtetë ishte përmendur në tekstet Egjiptiane. Ky emër ishte skalitur në një monument që sot është i eksponuar në Hof Muzeun e Vienës. Mbishkrimi gjithashtu thekson afërsinë e Hamanit me Faraonin. 4
Në “Fjalorin e Emrave Personal të Mbretërisë së Re,” një fjalor i mbështetur në të dhënat e grumbulluara nga përmbledhja e plotë e dorëshkrimeve, Hamani përmendet si “udhëheqësi I punëtorëve në minierat e gurit.” 5
Ndryshe nga pohimet e kundërshtarëve të tij, Hamani ishte një person që kishte jetuar në Egjipt në kohën e Musait, sikurse shkruan në Kur’an. Prap, sikurse përmendet në Kur’an, ai ishte një njeri i afërt me Faraonin që ishte përgjegjës për projektet ndërtimore. Në mënyrë të ngjashme, vargu që rrëfen se si Faraoni kishte kërkuar nga Hamani që t’i ndërtonte një kullë është gjithashtu në pajtueshmëri me dëshminë e këtij zbulimi arkeologjik:
Faraoni tha: “O pari! Unë nuk di se ju keni ndonjë ilah (zot) tjetër veç meje. Ndiz pra një zjarr, o Haman, të pjekim tulla dhe më ngri (ndërto) mua një kullë të lartë (pallat madhështor) që ta shoh (apo të kërkoj për) Zotin e Musait, dhe në të vërtetë mendoj se ai është prej gënjeshtarëve.” (Kur’an 28:38)
Në përfundim, ekzistenca e emrit të Hamanit në dorëshkrimet e lashta Egjiptiane jo vetëm që i bëri këto pohime të sajuara krejtësisht të pabaza, por gjithashtu përforcoi faktin se Kur’ani është fjala e pagabueshme e Zotit. Kur’ani na zbulon në mënyrë të mrekullueshme një të dhënë historike që përndryshe do të ishte e pamundur të arrihet apo të zgjidhet në kohën e Profetit.








Pas ballafaqimit të tij me magjistarët, Musai qëndroi në Egjipt për një kohë të gjatë që u dallua nga një shtypje më e ashpër e ushtruar nga Faraoni ndaj Musait dhe të bijëve të Izraelit. Në njërën anë, Musai u ballafaqua me Faraonin dhe shtypjen e tij, ndërsa në anën tjetër, ai i ftoi të bijtë e Izraelit që të jenë të palëkundur. Disa nga të bijtë e Izraelit e kritikuan Musain pa treguar kurrfarë respekti ndaj tij, duke thënë se prezenca e tij nuk e kishte zbutur shtypjen të cilës ata i ishin nënshtruar:

Musai i tha popullit të tij: “Kërkoni mbështetje tek Allahu dhe jeni të duruar. Vërtetë që toka është e Allahut. Ai ia lë në trashëgim atë kujtdo që Ai dëshiron prej robërve të Tij dhe fundi i shkëlqyer është për të përkushtuarit ndaj Allahut, për ata që i frikësohen Allahut.”
Ata i thanë: “Ne (Bijtë e Izraelit) kemi hequr shumë para se të vije ti edhe prej se ke ardhur ti në mesin tonë.” Ai (Musai) u tha: “Mbase kjo është se Zoti juaj do ta shkatërrojë armikun tuaj (Faraonin), duke ju bërë ju trashëgues në tokë e t’ju shoh si do të veproni”. (Kur’an, 7:128-129)

Mosrespekti i të bijëve të Izraelit ndaj Musait është tregues i dobësisë së tyre shpirtërore. Zoti kishte dërguar një profet i cili për t’i shpëtuar nga mizoria e Faraonit kërkoi nga ata që të jenë të palëkundur. Për shkak të dobësisë së besimit të tyre dhe të mungesës së plotë të urtësisë, ata nuk ishin në gjendje të tregohen të përmbajtur. Në vend të kësaj, me mosmirënjohje, ata filluan që të ankohen dhe t’i shryhen Musait. Megjithatë, pa marrë parasysh se çfarë i ndodhë, një besimtar i vërtetë i është falënderues Zotit dhe vetveten ia nënshtron çdo gjëje që Zoti të ketë paracaktuar për të. Në kohë të vështira, të vuajtjes, të urisë ose madje të shtypjes apo torturës, një Musliman duhet gjithmonë të jetë në një gjendje të tillë të nënshtrimit shpirtëror. Kjo gjendje shpirtërore ishte shpjeguar nga i Dërguari i Zotit, Profeti Muhamed (saas) me këto fjalë “Lavdia i qoftë Allahut i Cili krijoi gjithçka ashtu siç duhet, i Cili nuk nxiton asgjë që Ai përcakton dhe vendosë. Allahu është i mjaftueshëm për mua. ”(Ibn Majah) Vetëm një nënshtrim dhe përkushtim i tillë në Zotin mund t’i shndërroj vështirësitë në të mira të mëdha shpirtërore.
Me shembullin e Musait, Zoti na tregon se shumica e të bijëve të Izraelit nuk kishte një vetëdije të këtillë. Si do të bëhet e qartë në vazhdim, ankesat e të bijëve të Izraelit, siç u përshkrua më lartë, më vonë do të shndërroheshin në mosmirënjohje dhe përfundimisht në kryengritje kundër Zotit. Zoti na bën me dije për këto ngjarje nga të cilat mund të nxjerrim mësime. Po sikur në rastin e mohimit të Faraonit, ashtu edhe në besimin e dobët dhe zemrat e sëmura të bijëve të Izraelit ka mësim për ne.

Dhe Ai (Allahu) ju dha gjithçka që kërkuat prej Tij dhe po të përpiqeni t’i numëroni mirësitë e Allahut, ju kurrë nuk do të ishit në gjendje t’i numëroni ato. Me të vërtetë që njeriu është plotësisht i dhënë pas padrejtësisë dhe mosmirënjohjes. (Kur’an, 14:34)